سەرەکی / چالاکییەکان
پێنجوێن شاری فێربوون
لە ڕۆژی پێنجشەممە، ٢٩ی ئایاری ٢٠٢٥دا، سیمینارێکی پەروەردەیی بەناونیشانی "شۆفێرێکی پەروەردەیی بەرپرسیار" لە شارۆچکەی پێنجوێن بەڕێوەچوو. ئەم چالاکییە پەروەردەییە لەلایەن دکتۆر محمدخانییەوە پێشکەشکرا. سیمینارەکە بەئامادەبوونی ژمارەیەکی بەرچاوی دانیشتوانی شارۆچکەکە بەڕێوەچوو، دکتۆر محمدخانی لە قسەکانیدا جەختی لەسەر گرنگی مامەڵەی ڕێزدارانە لەگەڵ هاووڵاتیان و بەکارهێنانی شێوازەکانی لێخوڕینی سەلامەت کردەوە. هەروەها باسی لە ڕۆڵی گرنگی شۆفێران لە دروستکردنی کۆمەڵگەیەکی سەلامەت و و یاساپەروەر کرد. ئەم جۆرە چالاکییانە بەشێک لە هەوڵەکانی بەرزکردنەوەی ئاستی هۆشیاری کۆمەڵایەتی لە شارۆچکەی پێنجوێن دادەنرێت، کە ئامانجی دروستکردنی ژینگەیەکی سەلامەتتر بۆ هەموو بەکارهێنەرانی ڕێگاکانە. #penjwen_learning_city #پێنجوێن_شاری_فێربوون #فێرکردن #پەروەردە #پێنجوێن_شاری_فێربوون #پەروەردە #فێرکردن #penjwen #penjwen_learning_city
"وەرزش و لێبوردەیی دوو باڵی یەکن کە بە هەردووکیانەوە دەتوانین بفڕین بەرەو ئاسۆیەکی باشتر. کاتێک ئەم گیانە لە خێزان، قوتابخانە، و کارەکانماندا بەکار دەهێنین، کۆمەڵگایەکی پتەوتر و میهرەبانتر دروست دەکەین." پێنجوێن - ٢٩ ئایاری ٢٠٢٥ بەرێز دکتۆر محمدخانی، شارەزای وەرزش و زانستە مرۆییەکان، ڕۆژی پێنجشەممە لە شارۆچکەی پێنجوێنی سلێمانی سیمینارێکی تایبەتی ڕاگرت کە تیایدا باسی گرنگی گیانی وەرزشی و ڕۆڵی لێبوردەیی لە ژیانی ڕۆژانەدا کرد. ئەم سیمینارە کە لە لایەن پڕۆگرامی پێنجوێن شاری فێربوونەوەوە ڕێکخرابوو، ژمارەیەکی بەرچاوی لە هاونیشتمانیان و وەرزشدۆستانی ناوچەکە ئامادەبوون. بەشداربووان لە تەمەنی جیاجیا و پیشەی جۆراوجۆرەوە بوون کە هەموویان خولیایی گوێگرتن لە بابەتە کردییە گرنگەکانی دکتۆر محمدخانی دەرکەوت. ناوەڕۆکی سیمینارەکە: دکتۆر محمدخانی لە قسەکانیدا جەختی لەسەر چەند خاڵێکی سەرەکی کردەوە: گیانی وەرزشی وەک بنەمای گەشەسەندن: دکتۆرەکە ڕوونی کردەوە کە گیانی وەرزشی تەنها بۆ یارییەکان نییە، بەڵکو شێوازێکی ژیانە کە دەبێت لە هەموو کارەکانماندا بەکاری بهێنین. ئەو ئاماژەی بە گرنگی پابەندبوون، یاری تیمی، و هەوڵدان بۆ باشتربوون کرد. لێبوردەیی وەک هێزێکی گۆڕان: لە بەشێکی گرنگی قسەکانیدا، دکتۆر محمدخانی باسی ئەوەی کرد کە لێبوردەیی چەقۆ نییە، بەڵکو هێزێکی گەورەیە کە دەتوانێت کەسەکان و کۆمەڵگا بگۆڕێت. ئەو نموونەی لە ژیانی کەسایەتییە گەورەکانی مێژوو هێنایەوە کە بە لێبوردەیی توانیویانە گۆڕانکارییەکی ئەرێنی بهێنن. ئەم سیمینارە کە بە شێوەیەکی سەرکەوت ئەنجام درا، نیشانەیەکی روونە لە خولیا و پێگەیشتنی هاونیشتمانیانی پێنجوێن بۆ بابەتە گرنگەکانی گەشەسەندنی کەسایەتی و کۆمەڵایەتی
پێنجوێن - لە ڕێوڕەسمێکی تایبەتدا، خانمانی بەشداربووی خولی "کارامەیی جەستەیی و دەروونی" (بەردو و ئاو) بڕوانامەی دیبلۆمی نێودەوڵەتیان وەرگرت کە لەلایەن پڕۆگرامی "پێنجوێن شاری فێربوون"ەوە ڕێکخرابوو. ئەم خولە بەهەماهەنگی پڕۆگرامی پێنجوێن شاری فێربوون و سەنتەری کۆمەڵناسی و دەرونناسی زانکۆی سلێمانی و پەیمانگای GADAKUی نێودەوڵەتی هۆڵەندی ئەنجامدرا خولەکە کە دوو ڕۆژی خایاند و لە ڕۆژانی دووشەممە و سێشەممەی ئەم مانگی ئایارە ئەنجامدرا، لەلایەن مامۆستا بێریڤان جمال حمە سعیدەوە پێشکەشکرا و تێیدا چەندین تەوەری گرنگی تەندروستی جەستەیی و دەروونی خانمان خرایەڕوو. مامۆستا بێریڤان لە وتەیەکیدا ڕایگەیاند: "ئامانجی سەرەکیی ئەم خولە بەهێزکردنی توانا جەستەیی و دەروونییەکانی خانمانە بۆ ئەوەی بتوانن ژیانێکی تەندروست و دوور لە فشاری دەروونی بگوزەرێنن." لە ماوەی خولەکەدا، بەشداربووان فێری چەندین تەکنیکی نوێی پاراستنی تەندروستی و مامەڵەکردن لەگەڵ فشارە دەروونییەکان بوون، وەک ڕاهێنانی هەناسەدان بۆ ئارامبوونەوە و چۆنیەتی ڕێکخستنی کاتەکانی ڕۆژانە بۆ کەمکردنەوەی ستریس. شایەنی باسە کە ئەم خولە بەشێکە لە زنجیرە چالاکییەکانی پڕۆگرامی "پێنجوێن شاری فێربوون" کە گرنگی بە گەشەپێدانی کەسایەتی تاک و پەرەپێدانی هوشیاری کۆمەڵایەتی دەدات لە ناوچەکەدا.
لە چوارچێوەی بەرنامە و چالاکییە بەردەوامەکانیدا، ئەمڕۆ دووشەممە ١٩ی ئایاری ٢٠٢٥، پڕۆگرامی پێنجوێن شاری فێربوون خولێکی نوێی بۆ خانمان دەستپێکرد بە ناونیشانی "کارامەیی جەستەیی و دەروونی". خولەکە لەلایەن مامۆستا بێریڤان جمال حمە سعید پێشکەش دەکرێت و تایبەتە بە گەشەپێدانی توانا جەستەیی و دەروونییەکانی خانمان، لە هەوڵێکدا بۆ بەهێزکردنی تەندروستی گشتی و باشتر کردنی ئاستی ژیانیان. چاوەڕوان دەکرێت ئەم خولە کۆمەڵێک بابەتی گرنگ لە بواری تەندروستی جەستەیی و دەروونی بگرێتەوە کە یارمەتی بەشداربووان دەدات بۆ فێربوونی شێوازە نوێیەکانی پاراستنی تەندروستی و چۆنیەتی مامەڵەکردن لەگەڵ فشارە دەروونییەکان. ئەم چالاکییە لە زنجیرەی کار و چالاکییە بەردەوامەکانی پڕۆگرامی پێنجوێن شاری فێربوونە کە گرنگی بە گەشەپێدانی تواناکانی تاکەکانی کۆمەڵگا دەدات. سەر ئەنجامی ئەم خولە دوو ڕۆژیە فێرخوازان لە پاش سود گەیاندن بە خۆیان دەبنە ڕاهێنەری منداڵانی ٨ساڵ تاکو ١٦ ساڵ.
پێنجوێن - ٨ی ئایاری ٢٠٢٥ ئەمڕۆ لە مەراسیمێکی تایبەتدا، قوتابخانەیەکی چۆڵکراوی قەزای پێنجوێن کە ماوەیەک بوو بەکارنەهێنرابوو، بەهۆی کۆنی بیناکەوە، دوای تەواوبوونی پڕۆسەی نۆژەنکردنەوە، بە فەرمی کرایەوە وەک دواناوەندی سێکوانی ئێواران. لە مەراسیمی کردنەوەکەدا، سەرپەرشتیارانی پڕۆگرامی "پێنجوێن شاری فێربوون" لەگەڵ قائمقامی قەزای پێنجوێن و بەڕێوەبەری پەروەردەی پێنجوێن و ژمارەیەک لە کەسایەتی ناوچەکە ئامادەبوون و لەسەر گرنگی ئەم هەنگاوە بۆ پەرەپێدانی کەرتی خوێندن لە ناوچەکە جەختیان کردەوە. بەڕێوەبەری پڕۆگرامی پێنجوێن شاری فێربوون لە وتەیەکدا ڕایگەیاند: "ئەمڕۆ بە کردنەوەی ئەم قوتابخانەیە، هەنگاوێکی گرنگمان نا بۆ فراوانکردنی دەرفەتەکانی خوێندن بەتایبەت بۆ ئەو کەسانەی کە پێشتر نەیانتوانیوە درێژە بە خوێندن بدەن. بەم هەنگاوە، ئێمە توانیمان بینایەیەکی چۆڵکراو بگەڕێنینەوە بۆ خزمەتکردنی کۆمەڵگا." شایانی باسە کە نۆژەنکردنەوەی قوتابخانەکە چەندین مانگی خایاندووە و تێیدا هەموو پێداویستییەکانی خوێندن دابین کراون. جێی ئاماژەیە ژمارەیەکی بەرچاو لە خوێندکاران و فێرخوازان شارۆچکەی پێنجوێن سودمەند دەبن لەم دواناوەندییە . لەلایەن سەرپەرشتیاری یەکەمی پەروەردەی پێنجوێن قەڵخانی سوپاس و ڕێز بەخشرایە پرۆگرامی پێنجوێن شاری فێربوون
ڕۆژی پێنجشەممە،ڕێکەوتی ٨-٥-٢٠٢٥ سیمینارێکی تایبەت بە مامۆستایانی ئاینی بە ناونیشانی "لە مینبەرەوە بۆ کۆمەڵگا، تێڕوانینێکی پەروەردەیی و کۆمەڵایەتی" لە شارۆچکەی پێنجوێن بەڕێوەچوو. ئەم چالاکیە لەلایەن بەڕێز دکتۆر محەممەدخانیەوە پێشکەش کرا بەبەشداری ژمارەیەک لە مامۆستایانی ئاینی شارۆچکەکە. ئامانج لەم سیمینارە بریتیبوو لە: - ڕۆڵی مامۆستایانی ئاینی لە پەروەردەکردنی کۆمەڵگا. - پەیوەندیکردنی ئایین لەگەڵ پێداویستییە کۆمەڵایەتییەکانی سەردەم. - ڕێگەکارەکانی مامۆستایان بۆ ڕووبەڕووبونەوە و ئاگاداربوون لە پێشکەوتنەکانی سەردەم و بەتایبەت سود و گرفت و ئاریشەکانی زیرەکی دەستکرد لە ئێستا.
ئەمڕۆ لە مەڕاسیمێکی تایبەتدا، پڕۆگرامی پێنجوێن شاری فێربوون خەڵاتی سوپاس و پێزانینی بەخشییە بەڕێز پابەند باقی عوسمان بۆ سەرکەوتنە مەزنەکەی لە پاڵەوانێتی نێودەوڵەتی وەرزشی MMA. ئەم وەرزشکارە کوردە توانیویەتی لە گۆڕەپانی نێودەوڵەتیدا ئاستێکی بەرز نیشان بدات و ناوی کوردستانی لەسەر ئاستی جیهانی بەرز کردووەتەوە. سەرکەوتنەکەی پابەند باقی بووەتە مایەی شانازی و سەربەرزی بۆ هەموو گەلی کوردستان.
لە مەڕاسیمێکی تایبەتدا، خەڵاتی سوپاس و پێزانینی "پڕۆگرامی پێنجوێن شاری فێربوون" بەخشرایە مامۆستای لێهاتوو دڵسۆز (هیوا مصطفی مصطفی) کە ڕاهێنەر و ڕابەرایەتی چەند خوێندکارێکی لێهاتوو و لێزان و زانای کردوە لە پێشبڕکێیەکی تایبەت بە خوێندکاران لەبواری دیبەیت و وتاربێژیدا بەناونیشانی (پێشبڕکێی کوردستان دیبەیت) کە لەکۆتایی پێشبڕکێکەدا ئاستێکی زۆر بەرزیان لە هەولێری پایتەخت بەدەست هێنا، هاوکات خەڵاتی سوپاس و پێزانینیش پێشکەشی هەریەکە لە خوێندکارانی ئامادەیی پێنجوێنی تێکەڵاو کرا ئەوانیش بەڕێزان: ١- سۆزی کەمال ئەحمەد ٢-هەدیە کەیوان ٣-هەستی علاء الدین ؤوف بۆ سەرکەوتنی بەرچاویان لە پێشبڕکێی کوردستان دیبەیت. کەبە توانا و بە لێهاتوویی و بەهرەی تایبەتیانەوە لە بەرامبەر نوێنەرانی چەندین قوتابخانەی هەرێمی کوردستان سەرکەوتنیان بەدەست هێنا. ئەم دەستکەوتە نموونەیەکی درەوشاوەیە لە توانای لاوانی کوردستان لە بواری دیبەیت و گفتوگۆی زانستیدا. لە کۆتاییشاد زۆر سوپاسی خوێندنگەی ئامادەیی پێنجوێنی تێکەڵاودەکەین بۆ هەوڵ و ماندوبونەکانیان.
سیمینارێکی گرنگ و بەسود بۆ مامۆستاکانی قوتابخانەی گەرمکی بنەڕەتی کە لەلایەن بەڕێز(مامۆستا ئومێد عمر اسماعیل)کە ئەندامی بۆردی باڵای پڕۆگرامی پێنجوێن شاری فێربوونە ئەنجامدرا کە تیایدا باس لە تایبەتمەندیەکانی پلان دانان و قۆناغەکانی چۆنیەتی پلاندانان و جێبەجێکردنی کارایی و باشتر کردنی سەرچاوەکان بڕیاردان و جێبەجێ کردنی،گرفت و کەموکوڕییەکانی پلاندانان باس کرا. لە کۆتایشدا لەلایەن بەڕێوەبەری قوتابخانەی گەرمکی بنەڕەتی سوپاس و پێزانین بەخشرایە پڕۆگرامی پێنجوێن شاری فێربوون زۆر سوپاس بۆ مامۆستایانی قوتابخانەی گەرمکی بنەڕەتی و بەڕێوەبەر مامۆستا (ئازاد محمد ) کە زۆر هاوکارمان بوون لە بەڕێوەبردنی سیمینارەکە..
پڕۆگرامی پێنجوێن شاری فێربوون و ڕێکخراوی ملەکەوە بۆ پاراستنی ژینگە، لە کۆبوونەوەیەکی هاوبەشدا گرنگی پەیوەندی نزیک و هاوکاریی زیاتریان بۆ خزمەتکردنی ژینگە جەختکردەوە. لەم کۆبوونەوەیەدا بەڕێوەبەرانی هەردوو لایەن گفتوگۆیان لەسەر چەندین پڕۆژەی هاوبەشی ژینگەپارێزی کرد، بە مەبەستی: بەهێزکردنی هاوکاریی نێوان دوو دامەزراوە پەرەپێدانی چالاکیی هاوبەش بۆ پاراستنی ژینگە هەڵسەنگاندنی دەرفەتەکانی هاوکاری لە داهاتوودا بەشداربووان گەیشتنە ڕێکەوتن بۆ دارشتنی پلانێکی هاوبەش بۆ چالاکییەکانی داهاتوو
باخچەی منداڵانی پێنجوێن لە ڕۆژی ژینگەدا هەڵسا بە ئەنجامدانی چالاکییەکی ژینگەیی بۆ منداڵە چاوگەشەکانی باخچەکە بە بانگێشتی پرۆگرامی پێنجوێن شاری فێربوون و ڕێکخراوی ملەکەوە بۆ پاراستنی ژینگە، کە لە چالاکیەکەدا باسی گرنگی ژینگە و پاک ڕاگرتنی و سەوزکردنی کرا،لەهەمان کاتدا ناشتنی نەمام لەبەر چاوی منداڵە کاندا و ناشتنی نەمام بە دەستی منداڵان ئەنجام درا. زۆر سوپاس بۆ باخچەی مندالانی پێنجوێن هیوادارین ئەم جۆرە چالاکیانە پەرەی پێبدرێت.
لە چوارچێوەی کار و چالاکییە ژینگەیی و کشتوكاڵییەکانی پڕۆگرامی پێنجوێن شاری فێربوون و بەڕەچاوکردنی پێگەی کشتوکاڵی شارۆچکەی پێنجوێن و دەورووبەری لە ناحییەی ناڵپارێز سیمینارێک لەژێر ناونیشانی (پاراستنی ژینگە ،گەشەی کشتوکاڵ ،بناغەی داهاتوویەکی تەندروست) بۆ بەڕێز دکتۆر محمدخانی ئەندامی بۆردی باڵای پڕۆگرامی پێنجوێن شاری فێربوون و مامۆستای زانکۆ رێکخرا، بەمەبەستی باسکردن لە چارەسەرە نوێیەکان بۆ بەرەنگاربوونەوەی کێشە ژینگەییەکان و بەرزکردنەوەی ئاستی بەرهەمی کشتوکاڵ بە شێوەیەکی بەردەوام. زۆر سوپاسی کاک (هێمن ابراهیم) قائیمقامی قەزای پێنجوێن کە زۆر هاوکار و هەماهەنگ بووە لەم چالاکیەماندا.
لە چوارچێوەی کاروچالاکییەکانی پڕۆگرامی پێنجوێن شاری فێربوون ئەمڕۆ ڕێکەوتی ١٠-٤-٢٠٢٥ پێنج شەممە، بەمەبەستی پەرەپێدان و خزمەتی کەرتی کشتوکاڵ بەگشتی و بە تایبەت خزمەتکردن بە جوتیاران و کەرتی کشتووکاڵ لە شارۆچکەی پێنجوێن، سیمینارێک بە ناونیشانی (پاراستنی خاک، پاراستنی ژیانە!)پێشکەشی ئامادەبووانکرا لەم سیمینارەدا کە ژمارەیک جوتیار و کەسایەتی و دانیشتووی شارۆچکەی پێنجوێن ئامادەبوون تیشک خرایە سەر ئەوەی "چۆن بتوانین لە ڕێگەی پاراستنی خاکەوە تام و بۆنی سروشتی بگێڕینەوە بۆ خۆراکەکانمان"، لە لایەن بەڕێز 🪪 م. مسلم سلێمان، خوێندکاری دکتۆرا (پسپۆڕی بەپیتی خاک و پەینەکان)، پێشکەشکرا.
ئەمڕۆ ٥ شەممە ٢٠٢٥/٤/٣ گروپی نەمام لە پێنجوێن هەستا بە هەڵمەتی بەهارە بۆ دەردانی چاڵی نەمامەکانی ڕێگای پێنجوێن-گەرمک-هۆمەرەسێنان. بەمەبەستی ئامادەکردنیان بۆ وەرزی ئاودان کە بڕیارە لە مانگی ٥ دا دەست پێ بکات. شایانای باسە لەم هەڵمەتەدا ٣٠ کەسی خۆبەخش بەشداریان تێدا کردوو نانی نیوەڕۆیان بۆ ئامادەکردە کرابوو لە لایەن خۆبەخشێکەوە. نیشتمان ئاوەدان بێ و ژینگە دۆستان لە شیان ساغ بێت.
ئەمڕۆ ڕێکەوتی ٢٧-٢-٢٠٢٥، سیمینارێکی تایبەت بە ناونیشانی "چۆن زاڵببین بەسەر فشاری دەروونیدا" لە هۆڵی پێنجوێنی شاری فێربوون ئەنجامدرا. ئەم سیمینارە لەلایەن ڕەنگین نوری، پسپۆڕ و ڕاهێنەری بواری دەروونی، پێشکەش کرا. سیمینارەکە تیشکی خستە سەر ڕێگا نوێیەکان بۆ ناسینی سەرچاوەکانی فشاری دەروونی و چۆنیەتی بەڕێوەبردنی لە ژیانی ڕۆژانەدا. ڕەنگین نوری باسی لە گرنگی کردارەکانی خاوبوونەوە و تەکنیکەکانی هەناسەدان کرد وەک میکانیزمی سەرەکی بۆ کەمکردنەوەی فشاری دەروونی. بەشداربووان چالاکانە بەشدارییان لە گفتوگۆکاندا کرد و پرسیاری جۆراوجۆریان دەربارەی بابەتەکە ئاراستە کرد. لە کۆتاییدا، گفتوگۆیەکی چڕوپڕ لە نێوان ئامادەبووان و ڕاهێنەردا ئەنجامدرا کە تێیدا ئەزموونە کەسییەکان و ڕێگاچارەکان خرانە ڕوو. لە کۆتایدا لەلایەن بۆردی باڵای پرۆگرامی پێنجوێن شاری فێربوون سوپاس و ڕێز بەخشرایە (ڕەنگین نوری) پسپۆڕ و ڕاهێنەری بواری دەروونی.